Innowacje II edycji projektu

rozWOJOWNIK to innowacja będąca narzędziem wspierającym seniorki i seniorów w projektowaniu swojej starości lub też przedłużaniu młodości po to, by zwiększyć jakość życia. Została przygotowana dla osób kończących etap pracy zawodowej i przechodzących na emeryturę lub przebywających na emeryturze od niedawna. rozWOJOWNIK ma formę trzydziestu kart rozwojowych wraz z instrukcją dla indywidualnych osób oraz podręcznikiem dla instytucji. Zawarte w niej narzędzia to zestaw wskazówek motywujących, które przydadzą się każdemu, kto pragnie poświęcić czas wolny na emeryturze na rozwój osobisty.

Odbiorcami innowacji są:

  • Osoby 60+ kończące pracę zawodową i przechodzące na emeryturę lub przebywające na emeryturze od niedawna (do 12 miesięcy). Nie jest to jednak warunek ograniczający korzystanie z innowacji, ponieważ – jako zestaw narzędzi wspierający rozwój – innowacja otwiera się na osoby w wieku senioralnym w różnych kategoriach wiekowych. Jednakże zastosowanie jej w momencie przejścia na emeryturę lub w niedalekim okresie od tego zdarzenia, zwiększa szanse na jej skuteczność.
  • Instytucje – którym innowacja dostarcza gotowe narzędzia do wykorzystania w realizacji zajęć grupowych dla osób 60+ oraz do rozwoju sieci wsparcia instytucjonalnego w projektowaniu starości i profilaktyce zagrożeń.

rozWOJOWNIK to innowacja skierowana do użytkowników instytucjonalnych oraz edukatorek i edukatorów osób dorosłych. Mogą z niej skorzystać podmioty, które wspierają osoby 60+. Innowacja może być wykorzystywana przez takie instytucje jak:

  • centra aktywizacji seniora,
  • domy kultury,
  • biblioteki,
  • domu dziennego pobytu,
  • domy seniorów,
  • sanatoria,
  • organizacje pozarządowe,
  • urzędy (wojewódzkie, miejskie, gminne, powiatowe),
  • uniwersytety trzeciego wieku (i inne jednostki uczelniane np. centra badań nad zdrowym starzeniem),
  • grupy nieformalne (wolontariuszki i wolontariusze, osoby studiujące psychologię, andragogikę i gerontologię, koła naukowe itp.),
  • edukatorki i edukatorzy osób starszych/dorosłych (trenerki i trenerzy, pedagożki i pedagodzy, psycholożki i psychologowie itp.).


Oprócz powyższych instytucji i podmiotów realizujących formy wsparcia dla osób 60+, innowacja może być upowszechniana przez:

  • Zakłady Ubezpieczeń Społecznych,
  • Narodowy Fundusz Zdrowia,
  • banki,
  • pracodawców,
  • szpitale i inne placówki medyczne.

Zapoznajcie się z treścią Podręcznika, który zawiera: podstawowe informacje o narzędziu, zakres wiedzy pozwalający osobom moderującym przygotować się do prowadzenia zajęć z użyciem rozWOJOWNIKA oraz przykładowy scenariusz przebiegu warsztatów. Na końcu znajdują się karty pracy warsztatowej, gotowe do wydrukowania i użycia w pracy grupowej z osobami uczestniczącymi.

Wybierzcie osobę moderującą sesję warsztatową. Wszyscy zapoznajcie się z poszczególnymi kartami rozWOJOWNIKA.

Zajmijcie się rekrutacją grupy docelowej:

  • zamkniętej (dla osób uczestniczących w programowych działania instytucji);
  • otwartej (zróbcie kampanię promocyjną, przygotujcie plakaty, ulotki, informacje upowszechnione kanałami dostępnymi dla instytucji);

Zbadajcie potrzeby grupy docelowej, zgodnie z instrukcjami z Podręcznika.

Wybierzcie moduł merytoryczny, który będzie realizowany na warsztatach w pierwszej kolejności, zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami grupy docelowej.

Przygotujcie się merytorycznie, biorąc pod uwagę treści znajdujące się na poszczególnych kartach rozWOJOWNIKA.

Dobierzcie i wydrukujcie:

  • poszczególne karty do modułu merytorycznego, które będą stanowiły podstawę działań na warsztatach;
  • poszczególne karty arkuszy pracy dla uczestników, znajdujących się na końcu Podręcznika.

Przygotujcie środki dydaktyczne i materiały pomocnicze do realizacji warsztatów (szczegóły w Podręczniku).

Dopnijcie kwestie organizacyjne i zadbajcie o zaplecze infrastrukturalne i techniczne, dostosowane do potrzeb grupy docelowej – zgodnie z instrukcjami w Podręczniku.

Zrealizujcie sesję warsztatową zgodnie z proponowanym scenariuszem.

Zróbcie ewaluację spotkania, zgodnie z propozycjami w Podręczniku. Kontynuujcie warsztaty w oparciu o inny moduł merytoryczny lub w oparciu o własne scenariusze.

Do realizacji działań według modelu rozWojownik potrzebujcie:
1. Osoby zarządzającej lub koordynującej, którą mogą być:

  • dyrektorzy i dyrektorki, kierownicy i kierowniczki, pracownicy i pracownice poszczególnych instytucji realizujących formy wsparcia dla osób 60+ lub edukatorki i edukatorzy osób dorosłych, którzy zapoznają się z opisem modelu rozwiązania oraz Podręcznikiem dla użytkownika instytucjonalnego.
  • W przypadku instytucji wdrażającej – wystarczy jedna osoba zatrudniona w placówce, wydelegowana do projektu, która zapozna się z opisem modelu rozwiązania oraz Podręcznikiem dla użytkownika instytucjonalnego.

Koszty innowacji przedstawiają się następująco:
1. Koszty osoby użytkującej innowację indywidualnie:

  • wirtualna wersja kart i instrukcji = 0 zł.
  • ewentualne koszty wydruku to ok. 20 zł za wydruk kart oraz 5 zł za wydruk instrukcji = 25 zł za komplet.

W warunkach domowych koszty te znacznie maleją.

2. Koszty instytucji użytkującej innowację:

  • wydruk kart = 25 zł/os. (ok. 30 groszy za wydruk 1 strony).
  • wydruku Podręcznika dla użytkownika indywidualnego = 12 zł (ok. 30 groszy za wydruk 1 strony).
  • wydruk kart pracy warsztatowej (format powiększony A3 dla grupy 15 uczestników) = 45 zł (ok. 50 groszy za wydruk 1 strony/os.)

W przypadku wydruku na drukarce firmowej koszty te znacznie maleją. Koszty można jeszcze bardziej obniżyć, drukując tylko wybrane karty dla uczestników lub wielokrotnie używając wydrukowanych kart podczas sesji grupowych.

  • materiały biurowe w trakcie trwania warsztatów (długopisy, mazaki, flipcharty, kartki) = 50 zł na grupę.
  • koszty pracy osoby moderującą sesje warsztatowe, gdy jest to osoba zatrudniona na etacie lub wolontariusz = 0,00 zł.
  • koszty wynajmu sali (lokal własny) = 0,00 zł.

W sytuacji, gdy w projekcje udział biorą osoby o szczególnych potrzebach, należy zapewnić transport i pomieszczenie dostosowane do ich potrzeb, co może zwiększać koszty.

Koszt realizacji jednego warsztatu dla grupy 15 osobowej = ok. 482 zł. Koszt ten nie zawiera honorarium za pracę trenerską, kosztów wynajęcia sali i kosztów racjonalnych usprawnień dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Innowacja działa skutecznie, gdy zadbacie o:

  1. Upowszechnienie innowacji i zaangażowanie użytkowników instytucjonalnych;
  2. Zarządzanie modelem i przygotowanie personelu – ważna jest otwartość na wdrożenie modelu osób zarządzających i mających wpływa na funkcjonowanie instytucji oraz kształtowanie oferty rozwojowej dla seniorów, a także gotowość personelu instytucji na zapoznanie się z modelem i produktami innowacji;
  3. Finansowanie;
  4. Kształtowanie i wsparcie postaw rozwojowych seniorów – poprzez zachęcanie do użytkowania innowacji i pomoc w realizacji zadań.

rozWOJOWNIK czyli Karty Rozwojowe, z dużym prawdopodobieństwem, odpowiada na potrzeby, jakie mają odbiorcy w zakresie:

  • wiedzy (np. informacje dotyczące działania ludzkiego mózgu czy sposobów jego ćwiczenia),
  • umiejętności (np. sposobów budowania w sobie nawyków),
  • motywacji (np. wsparcie we wzbudzaniu i utrzymywaniu motywacji do różnorodnych działań).

Podczas warsztatów grupowych Karty Rozwojowe mogą stać się narzędziem do integracji grupy oraz dobrym środkiem do nawiązania, wzmocnienia oraz poprawy komunikacji międzypokoleniowej – między dziećmi i rodzicami lub dziadkami i wnukami.

Użytkownik instytucjonalny bardzo pozytywnie wypowiadał się na temat korzyści, jakie osiągnął w pracy z rozWOJOWNIKIEM oraz o pozytywnych efektach stosowania poszczególnych Kart Rozwoju.

Osoby uczestniczące w projekcie realizowały zadania z dużym zaangażowaniem, poświęceniem i zadowoleniem. Trenerka-testerka innowacji bardzo pozytywnie oceniła oba testowane narzędzia – zarówno sam rozWOJOWNIK (treść i formę kart rozwojowych), jak i Podręcznik oraz proponowane w nim sposoby korzystania innowacji.

Pierwszy moduł Kart Rozwojowych koncentruje się na działaniach budujących świadomość i motywację, późniejsze prowadzą osoby użytkujące w stronę budowania mocnych i trwałych nawyków. Można więc spodziewać się, że jeśli użytkowniczka lub użytkownik indywidualny rozpocznie pracę z Kartami Rozwoju, to każde kolejne wykonane zadanie będzie go umacniać w drodze do trwałych zmian. Istnieje uzasadniona nadzieja, że odbiorcy ostateczni, którzy zaangażują się w realizację zadań z rozWOJOWNIKA i postanowią konsekwentnie podążać wytyczoną przez niego ścieżką, utrwalą nawyki i pożądane postawy, wpływające na poprawę jakości ich życia.

Barbara Sosnowska – trenerka kompetencji cyfrowych, prezeska Fundacji „Akademia Dobrego Życia”, której celem jest poszukiwanie i tworzenie innowacyjnych metod uczenia osób dorosłych; propagatorka idei uczenia się przez całe życie.

Justyna Stańczyk-Tomaszewska – doradczyni zawodowa, coach kariery, pedagożka edukacji dorosłych.