Troska o zdrowie i aktywność dojrzałych mężczyzn

Z czym wiąże się wyzwanie?

Badania pokazują, że starsi mężczyźni zdecydowanie mniej chętnie niż kobiety korzystają z dostępnej oferty edukacyjnej i kulturalnej. Proponowane formy aktywności często nie odpowiadają męskim zainteresowaniom, są „sfeminizowane” i to podwójnie, bo dominują w nich zarówno kobiety jako uczestniczki, jak i „kobiece” tematy.
Jednocześnie mężczyźni prowadzący statystycznie mniej zdrowy styl życia, częściej zapadają na choroby cywilizacyjne i krócej żyją. Później przechodzą na emeryturę, a praca jest dla nich ważnym elementem tożsamości. Dodatkowo dominujące w kulturze wzorce męskości, które kładą nacisk na niezależność, siłę fizyczną, żywotność, aktywność zawodową, utrudnia im adaptację do nowej roli społecznej na emeryturze. Nie sprzyja również dbaniu o zdrowie i profilaktyce.
Zarówno samodbałość, działania prozdrowotne, jak i aktywność społeczna, wolontariat, uczenie się mogą być przez nich postrzegane jako „niemęskie”. Starsi mężczyźni chętniej angażują się w aktywności nieformalne, takie jak: uprawianie ogródka, majsterkowanie, kontakty z rodziną i znajomymi, inne hobby.
W Polsce brakuje rzetelnych badań nad tą kwestią, a dostępne dane pochodzą głównie od kobiet-respondentek lub ignorują specyfikę płci. Zagraniczne analizy wskazują, że starsi mężczyźni chętnie angażują się w uczenie się w ramach organizacji społecznych, takich jak: kluby sportowe, straż pożarna, męskie szopy. Ważne są dla nich: poczucie przynależności, kontakty społeczne, poczucie użyteczności i możliwość dzielenia się własnym doświadczeniem, umiejętnościami, wiedzą.

Kto się z tym wyzwaniem mierzy?

Warto zwrócić uwagę, że określenie “starsi mężczyźni” to duże uogólnienie. Różnią się oni bowiem między sobą wiekiem, doświadczeniem, potrzebami.
Na przykład mężczyźni około sześćdziesiątki są jeszcze aktywni zawodowo, ale w niedalekiej perspektywie mają przejście na emeryturę. Na tym etapie życia ważne są dla nich atrakcyjne aktywności, które z jednej strony wspierają zdrowie i kondycję fizyczną, a z drugiej ułatwiają zaplanowanie dobrej, satysfakcjonującej emerytury.
Mężczyźni o dekadę starsi mogą nadal pracować lub też poszukiwać nowych form spędzania czasu, zastępujących aktywność zawodową.
Mężczyźni w wieku 80 lat i więcej to w zdecydowanej większości osoby na emeryturze, dla których wyzwaniem może być utrzymanie kontaktów społecznych i zachowanie poczucia użyteczności.
Poziom i profil wykształcenia, wykonywana praca czy wcześniejsze doświadczenia mogą mieć wpływ na zainteresowania, pasje, spędzanie wolnego czasu, otwartość na uczenie się nowych rzeczy i wiele innych kwestii. Niebagatelne znaczenie ma stan zdrowia i kondycja, które determinują gotowość i możliwość angażowania się w różne aktywności.
Dostęp do aktywności i ich charakter mogą różnić się w zależności od miejsca zamieszkania (wieś, małe miasto, średnie lub duże miasto).

Co możesz z tym zrobić?

Warto szukać nowatorskich pomysłów w takich obszarach jak:
– stwarzania przestrzeni do realizowania różnych pasji, w tym również dzielenia się oraz nieformalnego zdobywania wiedzy i umiejętności poprzez praktyczne działania, projekty DIY (Do It Yourself) oraz wszelkie formy edukacji przez doświadczenie;
– wspieranie aktywności fizycznej i rekreacyjnej mężczyzn oraz budowanie społeczności wokół sportu;
– wypracowywanie modeli integracji społecznej, wolontariatu, wspólnoty, z wykorzystaniem uznawanych za męskie ról, aktywności, umiejętności, doświadczeń, męskiej wspólnoty;
– odkrywanie własnych potrzeb i marzeń, aby jak najbardziej satysfakcjonująco i zgodnie z własną osobowością realizować się na nowym etapie życia;
– upowszechnianie działań profilaktycznych i prozdrowotnych wśród mężczyzn, zrobienie z tego „męskiej sprawy„;
– wspieranie w wychodzeniu z uzależnień.