Relacje międzypokoleniowe: dialog, zrozumienie, współpraca, solidarność
Z czym wiąże się wyzwanie?
Stosunkowo niedawno, bo dopiero w latach 80-tych XX wieku uznano, że kwestie społeczne wpływające na relacje ludzi młodych i starszych zasługują na szczególną uwagę. Doceniono poczucie wzajemnej odpowiedzialności osób z różnych generacji.
O solidarności międzypokoleniowej mówi się najczęściej w kontekście ekonomicznym (aktywność zawodowa osób starszych, reformy emerytalne, rozwój sektora usług opiekuńczych) i z perspektywy polityki społecznej (odpowiednie planowanie przestrzeni publicznej, mieszkań czy transportu publicznego).
Obecnie najbardziej różnicujące są trzy sfery: klimat, rynek pracy i nowe technologie.
Najmłodsze generacje mają wyższy poziom lęku, poczucia winy i oburzenia w związku ze skutkami zmian klimatu i bardziej się o klimat troszczą.
Jeśli chodzi o rynek pracy, to każde pokolenie wnosi określone umiejętności i wartości. Ważne, żeby tę różnorodność pokoleniową na rynku pracy dostrzegać, rozumieć i mądrze wykorzystywać.
Z kolei w sferze nowych technologii młodzi nie korzystają – jak to zwykle bywa – z wiedzy, doświadczenia i mądrości starszych, ale to właśnie oni uczą starszych. Starsze pokolenia wychowane w kulturze słowa są konfrontowane z coraz bardziej obrazkowym i kolorowym światem mediów elektronicznych. W efekcie zwiększa się cyfrowy dystans między pokoleniami.
W związku z tym mocno wzrosło znaczenie działań międzypokoleniowych jako sposobu na zmniejszenie napięć między generacjami, wzmacniania więzi społecznych, budowania klimatu wzajemnej życzliwości i gotowości do współpracy.
Istnieje jednak sporo barier w nawiązywaniu relacji międzypokoleniowych i pozarodzinnych: brak wzorców i doświadczeń, tworzenie grona przyjaciół głównie wśród rówieśników, wyobcowanie zwłaszcza w dużych miastach, brak czasu.
Kto się mierzy z tym wyzwaniem?
Osoby starsze często postrzegane są przez stereotypy. Traktuje się je jako mniej wartościowe dla społeczeństwa. Ignoruje ich wkład, doświadczenie i mądrość. Prowadzi to do ich dyskryminacji i marginalizacji.
Z kolei osoby starsze też mogą stwarzać bariery w relacjach z młodszymi: mieć uprzedzenia, obawiać się niezrozumienia czy lekceważenia.
Co możesz z tym zrobić?
Szukamy rozwiązań łączących pokolenia, wykorzystujących potencjał różnych grup wiekowych. Mogą to być:
– działania mentorskie,
– dzielenie się swoim wolnym czasem i doświadczeniem,
– wzajemne uczenie się,
– wspólne podejmowanie decyzji w ważnych tematach np. rewitalizacji dzielnicy.